Matbaa Kağıt Çeşitleri ve Seçimi
Bu makalemizde matbaa kağıt çeşitlerini işleyeceğiz.
Kreatif işler yapmak elbette önemli, ancak söz konusu yapılan kreatif işlerin bir de kağıda aktarılma süreci var.
Yapılan bir iş ne derece kreatif, ne derece özenli olursa olsun, eğer kağıt seçiminde titiz ve ihtiyaca uygun davranılmıyorsa, yapılan iş hedef kitle ile doğru bir biçimde buluşamayabilir. Dolayısıyla emekler boşa gidebilir.
Grafizula.com olarak matbaa kağıt çeşitlerini tek tek sıralamadan önce bu konuya değinmekte büyük yarar görüyoruz.
Tasarımda Kağıt Seçimi
Görsel iletişimde, oluşturulan bir tasarımın, renkleri, çizgileri, ikonları, görselleri ve konsepti hedef kitle ile ne derece ilgiliyse, tasarımın basılacağı ve belki de hayat bulacağı kağıt da o derece ilgilidir.
Matbaa kağıtları özel kağıtlardır.
Eğer doğru ve yerinde kullanılırlarsa, tasarımın tamamlayıcısı durumunda olurlar.
Bunu basit bir örnekle açıklayalım.
Örneğin, dünyaca ünlü büyük bir markanın lansman organizasyonuna davetiye yaptığımızı düşünelim.
Markanın lansmanı için kullanılacak olan davetiyenin tasarımı, o markanın gereklerine ve imajına göre tasarlanmış olsun.
Yani marka, üst düzey bir marka ve davetiye tasarımında da üst seviye bir görsel iletişim kullanılmış olsun.
Neden üst seviye bir görsel iletişim dili kullandık?
Çünkü, yukarıda da bahsettiğimiz üzere, marka üst düzey bir marka…
Buraya kadar her şey tamam…
Ancak, şimdiki aşama, yani matbaa ya da basım aşaması da en az tasarım kadar önemli bir eşik…
Zira, bu üst düzey dünya markası için dikkat, özen ve hassasiyetle oluşturduğumuz bu görsel tasarımın, en az görsel tasarım aşaması kadar önem atfedilmesi gereken bir de basım aşaması var.
Zira, biz reklamcıların, görsel tasarımı oluşturduktan sonra, “biz tasarımımızı yaptık, bundan sonrası matbaanın işi, bize ne!” demek gibi bir seçeneğimiz ve lüksümüz yok.
Burada odaklanılması gereken asıl mesele, bütünleyici ve kuşatıcı bir hizmet verebilmektir.
Örneğimizde, üst düzey bir markanın lansmanı için davetiye tasarladığımızı söylemiştik.
Şimdi tam da bu noktada durup bir düşünelim.
Üst düzey bir markanın lansmanı için tasarlanan davetiye kimlere gidecek?
Yani, diğer bir ifadeyle buradaki hedef kitlemiz kim ya da kimler?
Bu sorunun en kestirme yanıtı: Bu davetiye, büyük şirketlerin yetkililerine, üst düzey basın mensuplarına ve iş dünyasına gönderilecek.
O halde, oluşturduğumuz görsel iletişimin algısı nasıl üst seviye ise, söz konusu tasarımın basılacağı kağıt seçimi de bire bir aynı düzlemde olmalıdır.
Kağıt Seçimi Kalite Algısında Önemli Bir Rol Oynar
Örnekteki davetiyenin, basılacağı kağıt da aynı derecede iyi olmalı, birinci kalite olmalıdır.
İşte, görüyorsunuz ki matbaa kağıt çeşitleri de aslında hedef kitle ile yakında ilgili bir durumdur.
Zira, bizler, böylesine iyi bir tasarım oluşturduktan sonra, onun saman kağıda basılmasına göz yumamayız.
Bu anlamda matbaada kullanılan kağıtlar ile yakında ilgilenmemiz gerekmektedir.
İyi bir reklamcının, profesyonel bir grafik tasarımcının bilmesi gereken en önemli şeylerden birisi de matbaa süreçleridir.
Grafizula.com olarak bizler bu makalemizde yalnızca matbaada kullanılan kağıt çeşitlerinden bahsedeceğiz.
Elbette matbaa süreçleri yalnızca kağıttan ibaret değildir.
Ancak, kağıt çeşitleri konusu, matbaanın ya da basımın en önemli unsurlarından birisidir.
Grafik tasarım sanatı beş duyudan birisi olan “görme” duyusuna hitap ederken, matbaada kağıt seçimi, yani kağıt da “dokunma” duyusuna hitap etmektedir.
Marka kalite algısı, birçok biçimde aktarılabileceği gibi, dokunma ile de hedef kitleye aktarılabilir.
Dolayısıyla, basımı yapılacak olan lansman davetiyesinin kağıdı da son derece kaliteli ve gramaj olarak da kalınca bir kağıttan seçilmelidir.
Madde Madde Matbaa Kağıt Çeşitleri
- Hamur Kağıt: İçeriğinde odun miktarı azdır. Buna karşın selüloz miktarı ise oldukça fazladır. Katalog tasarımı, broşür, dergi, kitap, antetli kağıt ve benzeri kurumsal kimlik öğelerinin baskısında kullanılır. Kaliteli bir kağıt çeşididir.
- Hamur Kağıt: İçeriğindeki odun ve selüloz oranı birbirine çok yakındır. Renkleri tam beyaz değildir, hafif grimsi gibidir. Fiyatları birinci hamur kağıda göre uygundur. Birinci hamur kağıda nazaran daha ekonomik olması sebebiyle tercih edilir. Öte yandan, birinci hamur kağıtta kaliteli baskı yapmak mümkünken, bu kağıtta mümkün değildir. Genel olarak bobin biçiminde veya tabaka olarak piyasada satılmaktadır.
- Hamur Kağıt: İçeriğindeki odun miktarı fazladır. Diğer taraftan selüloz miktarı azdır. Halk arasında “saman kağıdı” olarak bilinen bu kağıt türü, kaliteli olmayışından ötürü baskı için tercih edilmemektedir.
- Kuşe Kağıt: Mat ve parlak türleri bulunmaktadır. Broşür ve katalog gibi tanıtım materyalleri için en çok tercih edilen kağıt türüdür. Kalite olarak son derece kaliteli bir kağıttır. Bire bir beyaz renkteki kuşe kağıtlar, baskı için en doğru neticeyi verir.
- Bristol (Amerikan Bristol): Amerikan Bristol olarak da adlandırılır. Kaliteli bir kağıt türüdür. Broşür, katalog veya kitap kapaklarında kullanılır. Özel ve kaliteli davetiyelerde kullanılır. Ancak, Amerikan Bristolün bir dezavantajı vardır; yüzeylerinden birisi baskıya elverişli iken diğer yüzeyi elverişli değildir.
- Aydınger: Grafik tasarım sanatı icra edilirken, özel tasarım gerektiren işler olduğunda aydınger kağıda başvurulur. Şeffaf bir kağıttır. Özel kartvizit tasarımları, özel davetiyeler gibi yaratıcılık isteyen işlerde kullanılan aydınger kağıt, fiyat açısından pahalı bir kağıt türüdür.
- Otokopi Kağıdı: Karbonlu bir kağıt türüdür. Genellikle birden fazla nüshası bulunan çalışmalar için tercih edilir. Fatura, tahsilat formu, irsaliye ve sipariş formu gibi işlerde genellikle otokopi kağıdı kullanılmaktadır.
- Kraft: Kraft kağıdı diğer atık kağıtların geri dönüştürülmesiyle elde edilmektedir. Kalın ve pürüzlü bir kağıt çeşididir. Genel anlamda ambalajlarda tercih edilir, ancak davetiye, broşür ve poster için de kullanıldığı olur.
- Krome Karton: Krome karton kağıt türü genel olarak ambalaj tasarımı işinde kullanılan bir kağıt türüdür. İki yüzeyi birbirinden farklıdır. Bir tarafı beyaz diğer tarafı ise mattır.
- Pelür: Gramaj olarak çok hafif bir kağıt türüdür. Yapısı itibariyle ince ve ışık geçiren bir kağıttır. Ambalajlanan ürünleri kırılmaya, çatlamaya ve çizilmeye karşı korumak için kullanılır.
Grafizula.com’un Özel Önerisi: Matbaaları İyi Anlayın
Eğer bir grafik tasarımcıysanız ya da bir reklam ajansı çalışanı iseniz, müşterinize yapılan tasarımın baskı süreçlerinde de olmalısınız.
Zira, tasarım aşaması işin ilk evresidir.
Yapılan bir görsel tasarım, eğer basılacak bir iş ise, basılmadan iş bitmiş sayılamaz.
Yani, “banane ben tasarımcıyım, tasarımımı yaparım, gerisine karışmam” demeyin.
İşin başından sonuna kadar her evresinde olun ki yaptığınız tasarım işi baskı aşamasında amatör ellerde heba olmasın.
Özenerek yaptığınız tasarımlar, yanlış kağıt seçimleri ve matbaa süreçlerine kurban gitmesin.
Bu anlamda müşterinize tam ve kuşatıcı hizmet sağlamalısınız.
Bunun için de, tüm kağıt çeşitleri de dahil olmak üzere, en başından en sonuna kadar tüm matbaa süreçlerine hakim olmalısınız.
Mesleğinde ilerlemiş bir reklamcı ya da profesyonel bir grafik tasarım sanatçısı tüm matbaa süreçlerini çok çok iyi bilmek durumundadır.
Bu duruma hakim olabilmek için zaman ayırmalısınız.
En az iki ya da üç defa matbaalara gidip, işin tüm aşamalarında tek tek bulunun.
İşin tüm evrelerini iyice kavrayın.
Matbaa makinelerini, boyaları, mücellithaneyi, kısacası matbaa ile ilgili her şeyi iyice anlayın.
Böylelikle hem uzmanlığınız artacak hem de müşterilerinize daha kuşatıcı bir hizmet sunabileceksiniz.
Konu ile ilgili ya da konu harici tüm merak ettiklerini bize yazmayı ihmal etmeyin.
Bilgi uzmanlıktır.
Saygıyla.
Kreatif Direktör
