Fikir ve Tasarım
Grafizula.com’un değerli takipçilerine ve özellikle de grafik tasarım mesleğine gönül vermiş herkese kucak dolusu selamlar, sevgiler…
Bu yazımızda mesleğimizin temel taşlarına değineceğiz.
Bunlar: fikir ve tasarım…
Fikir ve tasarım kavramları, grafik tasarım için neler ifade etmektedir?
Bir işe başlamadan önce alınan brief ve sonrasında neler yapmak gerekir?
Fikir aşaması ve tasarım aşaması neleri ifade etmektedir?
Sağlıklı bir tasarım süreci nasıl işler?
Yukarıdaki soruların ve konu ile ilgili pek çok sorunun cevaplarını vermeye çalışacağız.
Fikir, Grafik Tasarım Sanatının Temelidir
Bizi çeşitli platformlarda takip eden, soruları ve fikirleriyle bize ilham veren değerli takipçilerimiz hemen hatırlayacaklardır.
Fikir, yalnızca grafik tasarım sanatının temeli değildir, dünya üzerinde bulunan ve insanlık tarihi ile yaşıt hemen hemen tüm sanat dallarının temelidir.

Bu anlamda fikir, sanatın çıkış noktasıdır.
Bir başka ifade ile fikir, insanoğlunu eyleme geçmeye sevk eden bir olgudur.
Dolayısıyla, bir grafik tasarım sanatçısı, bir art direktör ya da bir grafiker, öncelikle çalışma yapacağı alanla ilgili doğru bilgiler almalı, dolayısıyla doğru fikirler edinmelidir.
Söz konusu edindiği doğru bu bilgiler, düzenli enformasyon, kendisine fikirsel aşamada da oldukça yardımcı olacak argümanlardır.
Eğer freelance grafiker olarak çalışıyorsa ve direkt olarak müşteriyle muhatap bir konumda ise, müşterisinden; serbest çalışmıyor, söz gelimi bir reklam ajansında art direktörlük yapıyor ise, müşteri temsilcisinden en doğru briefi almak durumundadır.
Brief ile ilgili daha detaylı bilgi edinmek isteyen kıymetli takipçilerimiz, brief kavramını derinlemesine anlattığımız makaleye şuradan ulaşabilirler.
Ancak, bizler konumuza geri dönecek olursak, yapılacak olan iş ile tam ve eksiksiz bilgi almanın, bu noktada son derece önemli olduğunun altını bir kez daha çizmeliyiz.
Alınan bilgiler ışığında, oluşturulacak olan işe yaklaşmak, o iş doğrultusunda yaratıcı fikirler ortaya koymak ve tabiri caizse “fikir jimnastiği” yapmak bir grafik tasarımcı için olmazsa olmazlardandır.
İşi ilk aldığınız andan itibaren fikir aşamasına geçmelisiniz.
Eğer, oluşturacağınız şey, örnek olarak bir logo çalışması ise, o markanın tüm imajını, sağladığı hizmetleri ya da ürününün özelliklerini derinlemesine düşünmelisiniz.
Örnek olarak marka, “gıda, tarım ve hayvancılık” sektöründe yer alıyorsa, son müşterisine ya da tedarikçilerine en doğal ürünleri sağladığını iddia ediyorsa, Grafizula.com’un örnek işlerinde bulunan, Tazediyar markası gibi bir logo tasarım çalışması kurgulayabilirsiniz.
Zira, Tazediyar markası için oluşturulan logo tasarım çalışmasında, gerek kullanılan renkler, gerek özel olarak tasarlanmış“T” amblemi ve gerekse kimi yerde yumuşak kimi yerde ise sert çizgiler marka imajı ile son derece uyumludur.

Bu örneği, daha açıklayıcı olabilmek adına verdik, yoksa örnekler çoğaltılabilir.
Fikir aşaması, yukarıda verdiğimiz örnekte de görüldüğü üzere, işin ilk çıkış noktasıdır.
Zira bu marka, yukarıda da sözünü ettiğimiz doğal özelliklere sahip olması dolayısıyla, tasarım açısından da aynı doğrultuda bir çalışmaya ve imaja ihtiyaç duymaktadır.
Dolayısıyla, fikir işin birinci aşaması, tasarım ise onu takip eden ikinci aşamasıdır.
Bu anlamda fikir ve tasarım, bir kağıdın iki yüzü gibidir. Birbirlerinden ayrılmaları söz konusu değildir.
Fikre Uygun Olarak Tasarım Aşaması
İşin fikirsel boyutunun, ilk adım, ilk çıkış noktası ve ilk sinyal olduğunu artık biliyoruz.
Ancak, şunun altını çizmekte özellikle yarar var: Fikre uygun, oluşturulan fikirle aynı doğrultuda ve tabiri caizse fikre hizmet eden bir tasarım tarzı, işin ikinci ve en az ilk aşaması kadar önemli bir aşamadır.
Bunu yine Grafizula.com olarak daha önceki yaptığımız işler doğrultusunda bir örnek vererek daha somut hale getirmeye çalışalım.
Türkiye çapında büyük bir sağlık markası olan Tekden Hastanesi’nin diyet bölümü için oluşturduğumuz anahtar görsel, bu örnekleme için hem güzel, hem de daha az kafa karıştırıcı ve basit bir örnek olacaktır.
Hastane yönetimi ve hastane diyetisyeni ile yaptığımız toplantıda, bizlerden yeni açılan bir hastane olan Tekden Hastanesi’nin diyet bölümünün tanıtımı ve dahası diyet bölümünün hareketlendirilmesi istendi.
Açıkça söylemek gerekirse, yukarıdaki söz ettiklerimizin dışında, doğru dürüst bir brief de alamamıştık.
Makalemizin başlarında da söz ettiğimiz gibi, işi aldığımız andan itibaren bizler için fikir aşaması çoktan başlamıştı bile…
Düşünmeye başladık.
Aylardan mart ayıydı.
Doğa uyanıyor, ağaçların yaprakları yeşeriyor, kuşlar saklandıkları yuvalarından çıkıyordu.
İstanbul’da yaşayanlar iyi bilirler, eflatun erguvanlar açmaya başlamış, neredeyse lale zamanı gelmişti.
Dolayısıyla “bahar” kavramı, bizim oluşturacağımız anahtar görselin çıkış noktası olmalıydı.
Bahar demek, yeniden uyanış demekti.
Tazelenmek demekti.
Yenilenmek demekti.
Tüm bunları harmanladığımızda, diyet için oluşturacağımız anahtar görselin zihinlerdeki yansımaları da belirmeye başlamıştı.
İnsanlara öyle bir imaj sunmalıydık ki, görselimiz hem baharın müjdecisi olsun, insanlara umut versin, onlarla duygusal bağ kursun; hem de ana temamız olan “diyet” kavramına hizmet etsin…
Tüm bu düşünceler çerçevesinde anahtar görselimizi oluşturduk. Görselimizde baharın tazeliğini yaratıcı bir biçimde kurguladık.
Slogan olarak da “Bu Bahar Yenilenin…” dedik.
Verdiğimiz örnekte de görebildiğiniz üzere, fikir aşamasından sonra, tasarım aşamasının da aynı düzlemde olması gerektiği su götürmez bir gerçektir.
Fikir, daha doğrusu yaratıcı bir fikir; ve onu aynı doğrultuda destekleyecek yaratıcı görseller…
Grafik Tasarımda Fikir ve Tasarım Olmazsa Olmazdır
Fikir ve tasarım grafik tasarım sanatı açısından olmazsa olmazlardır.
Bu ikisinden birisini kaldırırsanız, geriye hiçbir şey kalmaz.
Zira, fikir olmadan tasarım olmaz.
Tasarım ya da tasarımsal kabiliyet olmadan da salt fikir bir işe yaramaz.

Dolayısıyla, fikir ve tasarım bir grafik tasarım sanatçısı, bir sanat yönetmeni, bir grafik tasarımcı ya da bir grafiker için, her şeydir.
Burada odaklanılması gereken asıl problem, makalemizin başlarında da belirtmiş olduğumuz üzere, fikir ve tasarımın aynı doğrultuda, aynı amaca hizmet edecek biçimde kurgulanmış olmasıdır.
Öte yandan, bazı zamanlar, fikri bir başkası bulur; tasarımı ise bir başkası oluşturur.
Reklamcılık mesleğinin doğası gereği bu normal ve kabul edilebilir bir durumdur.
Ancak bu gibi durumlarda eş güdümlü çalışma gerekmektedir.
Yani, bir başka ifade ile, fikri metin yazarı bulmuş, bulunan fikrin tasarım aşamasını bir art direktör gerçekleştirecekse, bu ikili arasında iyi bir eş güdüm ve takım çalışması olmalıdır.
Elbette, saygı çerçevesinde…
Herkesin kendi işini ve kendi uzmanlık alanı sınırlarını bilmesi koşuluyla…
Yoksa, metin yazarının art direktörlük yapmaya çalıştığı ya da bir art direktörün metin yazarlığı taslamaya çalıştığı durumlardan söz etmiyoruz.
Herkes, kendi işini bilecek, kendi sorumluluklarını bilecek, kendi yeteneklerini bilecek ve çalışmalarını bu doğrultuda oluşturacak…
Bu makalemizde, siz değerli takipçilerimiz ile “fikir ve tasarım” kavramlarını paylaştık, son derece önemli olan bu iki kavramın grafik tasarım sanatı açısından önemine değinmeye çalıştık.
Bu iki kavramı açıklarken, örneklere vermeye ve çok daha açıklayıcı olmaya gayret ettik.
Her zaman olduğu gibi bizlere, gerek konu ile ilgili gerekse konu dışı, merak ettiğiniz hususları lütfen yazın.
Yanıtlamaktan kıvanç duyacağız.
Bilgi aydınlıktır.
Saygıyla.
Kreatif Direktör